Thứ Bảy, 3 tháng 1, 2009

Chiều tím Tu Bông



Tu Bông - dải đất duyên hải kề cận quốc lộ 1A của Khánh Hòa.

Tôi biết Tu Bông là vì hồi 1996-1997 có công ty về vùng này khai thác nước khoáng và đặt cho công ty tôi in nhãn hiệu Tu Bông. Ấn tượng nhất là màu xanh rêu của nó, tôi phải phối đến 5 màu mực để đạt được yêu cầu của khách hàng. Do vậy tên Tu Bông tôi nhớ mãi.

Qua vài năm thì đọc được bài viết về kiêng húy, kỵ húy của người xưa mới biết vốn dĩ ban đầu nó tên là Tu-Oa do gió từ biển thổi vào, ập vào vách núi lại hồi ngược ra biển, tạo thành tiếng tu oa liên tục. Do kị húy của bà Hồ Thị Hoa - mẹ vua Thiệu Trị nên các chữ Hoa và phát âm gần (như Oa, qua...) đều bị đổi: Thanh Hoa thành Thanh Hóa, chợ Đông Hoa thảnh Đông Ba, Phàn Lê Hoa thành Phàn Lê Huê nhưng không hiểu tại sao Tu-Oa lại thành Tu Bông (sao không phải là Tu Huê, Tu Ba hay... Tù Và gì đó nhỉ ).

Tu Bông phải nói là gió, và gió rất nhiều: "Mưa Đồng Cọ - Gió Tu Bông", vùng Khánh Hòa - Phú Yên vẫn còn câu nói nổi tiếng ấy. Lần nào tôi đi qua Tu Bông đều hứng gió biển thổi vào, ngồi trong xe, mở cửa kiếng ra mà nghe rát cả mặt.Tuy nhiên ấn tượng nhất trong bao lần xuôi ngược qua vùng này lại là một buổi chiều tím.

Trước nay tôi ít nghe và nói chung là không thích lắm dòng nhạc trữ tình mà đôi khi còn bị kêu là dòng nhạc "sến". Tuy nhiên một buổi chiều tháng 7, sau gần 10 ngày làm việc ở khu vực Miền Trung, đang trên đường đổ về Nha Trang và chuẩn vị về SG, tôi đã gặp một khung cảnh thật bất ngờ và ít ra cũng đã làm thay đổi quan niệm của tôi về các bài nhạc "sến" đó.

Lúc ấy vào khoảng 17 - 18 giờ, mặt trời vừa lặn sau dãy Trường Sơn, xe vừa trờ tới "Ga Tu Bông", hoàng hôn chợt ửng tím. Một màu tím bàng bạc, mơ hồ, pha giữa ánh hồng cam của ráng chiều lẫn mờ xanh của các tàu lá dừa đang phất phơ trong gió. Với tâm trạng của một người đang nhớ nhà, với không khí buổi chiều oi oi, hanh hanh của mùa hạ, với màu tím bất chợt từ đâu đó ập về - nhạc trong xe lại vang lên:

Chiều nao tiễn nhau đi khi bóng ngã xế tà
Hoàng hôn xuống đâu đây màu tím dâng trong hồn ta...

Tôi bần thần lặng nghe, đó có lẽ là lần đầu tiên tôi nghe trọn ven bài hát "Chuyến tàu hoàng hôn", nghe và thấm dần từng câu hát. Tôi chợt hiểu một bài hát có hay hay không là do tâm trang người nghe, do hoàn cảnh nghe và có thể nó hay đối với một người do nó gắn với một "góc khuất" đâu đó trong tâm hồn.

Hoàng hôn màu tím ấy lững lờ trôi ngang qua Tu Bông, ngang qua những câu hát, ngang qua nỗi nhớ nhà, ngang qua nỗi ngang ngạnh của một thằng cứng đầu vừa bị bẻ gãy... vì một chiều tím dọc đường tàu...
Khi mới nghe tôi ngờ ngợ vì... hình như bài hát tôi nghe là không đúng, vì... hình như tôi đã nghe một version khác ở đâu đó... xa xưa lắm rồi... Lúc sau này tôi search "Chuyến Tàu Hoàng Hôn" trên mạng thì quả thật có version khác của bài này, gần hơn với những gì tôi "hình như" đã nghe và đã nhớ. Đó là bài hát do Hoàng Oanh hát tuy nhiên lời không phù hợp lắm nên không kèm vào entry được. Các bạn có thể tham khảo tại Zing.vn

2 nhận xét:

Unknown nói...

Quê hương của mình đó. Tu Bông đầy nắng và gió

promete nói...

"Oa" trong "Tu oa", theo phát âm của người nam Trung bộ là "hwa", "hoa" cũng phát âm là "hwa". Nghĩa là "oa" và "hoa" phát âm như nhau. "Hoa" còn gọi là bông. Do vậy, gọi "tu oa" thành "tu bông"