Nghề & Nghiệp

Chia sẽ với anh em trong phòng một chặng đường đã qua.

Thông thường khi giới thiệu để làm quen, chúng ta hay nhắc đến tên tuổi và nghề nghiệp. Ừ, thì thường là như vậy, nhưng chúng ta nào có để ý đến "nghề" là gì và "nghiệp" là gì đâu, phải không?
Chưa tin à? Thì thôi, tạm lấy lý lịch trích ngang của anh để làm dẫn chứng vậy:

Họ Và Tên:.............................................
Tên thường gọi:........ Bí danh:...................
Ngày tháng năm sinh:......., nơi sinh: ..........
Nguyên quán:.........................................
Trình độ văn hoá: 12/12
Trình độ chuyên môn: Đại Học
Chuyên môn: Kỹ Sư Công nghệ Hoá Học & Thực phẩm.
Nghề nghiệp: Trưởng phòng Kinh Doanh - Nghiệp vụ.

...............

Đấy, thấy mâu thuẩn chưa? Vẫn chưa nhận ra à? Thì đấy: anh được đào tạo "nghề" là kỹ thuật, nhưng công việc hiện tại ("nghiệp") lại làm kinh doanh đó thôi!

Nghĩ lại thì cũng lạ, nghề truyền thống gia đình của anh là nằm trong 3 ngành: ngân hàng - kế toán - kỹ thuật. Do vậy khi đi học, nhà của anh cũng chỉ quanh quẩn ở 3 nghề này. Anh thì ham thích kỹ thuật - dân chuyên Lý mà, theo nghề Hoá là do đi theo chị Hai và anh Năm. Hồi xưa anh sợ (có thể nói là ghét - và giờ thì nghiệm ra "ghét của nào, trời trao của ấy") việc kinh doanh buôn bán - anh sợ tính toán chi ly từng đồng từng cắc, rồi sợ bán đắt, bán ế, nợ vốn, quỵt tiền... Do vậy khi thi đại học anh chọn Bách Khoa chứ không chọn Kinh Tế dù trong thời điểm đó với đối tượng được xếp là 11 thì thi Đại Học Bách Khoa rất khó có cơ may đậu nổi.
Khi ra trường anh về đây làm việc thì cũng chỉ là Kỹ Sư Hoá. Thế nhưng xui khiến làm sao anh đam mê vi tính, nên vọc vạch vẽ vời,. Thế là lại bị đưa qua thiết kế đồ hoạ - rồi từ đó anh có cơ hội tiếp xúc, làm việc nhiều với khách hàng. Có duyên ăn nói, cộng với việc am hiểu công nghệ của công ty, thêm vào một vài yếu tố thiên thời địa lợi đã giúp công ty ký được hợp đồng với một số khách hàng quan trọng, làm cơ sở cho sự phát triển của công ty. Chính vì vậy anh lại được chuyển sang phòng Kinh doanh tổng hợp.
Với một ít kiến thức công nghệ, thiết bị - cộng thêm một chút khéo léo trong việc cân đối điều động sản xuất, từ từ anh nắm cả 2 mảng Kinh doanh và Kế Hoạch, rồi được bổ nhiệm làm trưởng phòng ở tuổi 33. Tuy nhiên lúc này mới thực sự bộc lộ điểm yếu của anh: non tay về quản lý - bao biện trong công việc và đặc biệt là quá tin và thương người. Bắt đầu tìm cách bù đắp vào thì thời gian đó công ty lại phát triển mạnh mẽ, anh thường xuyên đi tỉnh thành, đi ra Bắc... thành ra muốn học cũng không học được. Cũng trong thời gian này anh có gia đình riêng của mình, có tổ ấm riêng của 2 vợ chồng và một thằng con, bao nhiêu lo toan thì dồn vào lo cho gia đình. Sau nữa thì Công ty lại dọn ra Bình Dương, đi làm về đến SG thì đã 6 - 7 giờ tối, anh lại thêm một nhóc nữa, quỹ thời gian ngày càng hẹp đi, cơ hội học thêm lại càng bớt dần. Hơn nữa, tuổi dần đã lớn, trí lực cũng sút giảm nhiều, làm anh lại càng ngại học thêm. Mấy lần định thi Cao học nhưng lại huỷ vì không "tiêu" nổi món Toán Cao Cấp và không qua được Ngoại ngữ.

Người xưa từng có câu (ý nghĩa hơi lẩm cẩm một chút) "Gái sợ chọn lộn chồng, trai sợ chọn lộn nghề". Đôi lúc vẫn tự nhủ "Biết thế hồi đó thi quách vào kinh tế cho xong", nhưng chắc gì học Kinh tế mà anh có được công việc và sự nghiệp như hiện nay. Có tiếc nuối là tiếc khoảng thời gian đầu khi mới chuyển sang kinh doanh, anh lại lười đi học bổ túc văn bằng - lúc đó chưa vợ, chưa con, anh ham chơi lắm... Do vậy hiện nay các em đang làm trong phòng Kinh Doanh với anh, đứa thì học QTKD, đứa thì học Ngoại thương, đứa thì học Marketting... về chuyên môn thì tương đối đúng nghề hơn anh nhiều, tuy nhiên hiện tụi em còn đang trẻ, nếu được thì cứ tích luỹ thêm kiến thức khi có thể, đừng để rồi sau này lại hối tiếc như anh.

Anh thì bây giờ vẫn yêu nghề kỹ thuật lắm, nhưng nghiệp Kinh Doanh đã theo anh 12 năm nay - nhiều hơn gấp đôi thời gian làm kỹ thuật - do vậy thật khó bỏ. Nếu có bỏ thì hiện tại anh cũng không còn thời gian để làm lại từ đầu, thôi thì đành cởi hổ vậy...
Vậy thì rốt cuộc định nghĩa với tụi em "nghề" và "nghiệp" như thế nào nhỉ? Thôi, cho anh nói gọn lại: "Nghề" là do mình chọn để học - còn "Nghiệp" là tự nó chọn mình rồi gắn kết với mình đến hết đời.